بسم الله الرحمن الرحیم

” ثم لآتینهم من بین ایدیهم و من خلفهم و عن ایمانهم و عن شمائلهم و لا تجد اکثرهم شاکرین”

 «سپس از روبرو و از پشت سر و از راست و از چپشان بر آنان می تازم و بیشتر آنان را سپاسگذار نخواهی یافت.»

                                                                                                       سوره مبارکه اعراف آیه 17

 شیطان ، این دشمن کینه توز و قسم خورده ی آدمی، همیشه در حال توطئه برای حمله و هجوم به انسان است. انسان از هر سمت و سویی حرکت کند( مقابل، پشت سر، راست ، چپ) او را مورد هجوم قرار می دهد، تا به هدف دیرین خود که اغوای انسان و انحراف از صراط مستقیم است ، نائل شود. ممکن است مراد از این جهات مختلف ، شیوه ها و روش های گوناگون شیطان در منحرف کردن آدم باشد که این نیزجای بسی تأمل است.

 در روایتی از امام باقر(علیه السلام)  تفسیر عمیق تری برای این چهار جهت دیده می شود:  « منظور از آمدن شیطان به سراغ انسان از پیش رو این است که آخرت و جهانی را که در پیش دارد ، در نظر او سبک و ساده جلوه می دهد. و منظور از پشت سر، این است که آنها را به گرد آوری اموال و تجمع ثروت و بخل از پرداخت حقوق واجب به دلیل وجود فرزندان و وارثان دعوت می کند ، و منظور از طرف راست ، این است که امور معنوی را به وسیله ی شبهات و ایجاد شک و تردید ضایع می سازد ، و منظور از طرف چپ ، این است که لذات مادی و شهوات را در نظر آن ها جلوه می دهد.»

 منبع: تفسیر همراه- ص261و262

 طلبه فاطمه طهماسبی